YELLOWSTONE (2) : Verborgen vuur en zingend ijs

De West Thumb van Yellowstone Lake werd gevormd door een grote vulkanische explosie die ongeveer 150.000 jaar geleden plaatsvond (125.000-200.000). De resulterende ingestorte vulkaan werd later gevuld met water en vormde een verlengstuk van Yellowstone Lake. De West Thumb is ongeveer even groot als een andere beroemde vulkanische caldera, Crater Lake in Oregon, maar veel kleiner dan de grote Yellowstone Caldera die 600.000 jaar geleden werd gevormd. Het is interessant op te merken dat West Thumb een caldera binnen een caldera is.

Continental Divide  

In 2018 rijden we, evenals in 2014, vanuit ons motel in West Yellowstone naar West Thumb Geyser Basin dat in het zuidelijke gedeelte van Yellowstone Park ligt. Voor de afstand van 75km hebben we ruim 2 uur nodig. Dit keer stoppen we niet bij elke rookpluim die we op de route tegenkomen, maar wel bij Isa Lake dat precies op de Continental Divide boven op de Craig Pass ligt. 

De Continental Divide is een bergkam die fungeert als waterscheiding, beginnend bij Cape Prince of Wales in Alaska en eindigend bij het zuidelijkste puntje van Patagonië en Tierra del Fuego.  De ook als The Great Divide bekend staande waterscheiding blijkt van grote invloed te zijn op het weer in het Park en zorgt ervoor dat in het oosten de rivieren afstromen naar de Atlantische Oceaan en in het westen naar de Stille Oceaan. Isa Lake schijnt het enige meer ter wereld te zijn dat naar twee kanten afwatert. Via de Lewis River naar de Pacific Ocean en via de Fire Hole River naar de Atlantic Ocean.  Het is godsgruwelijk koud daarboven en ondanks dat er op sommige plaatsen nog steeds veel sneeuw ligt zien we aan de langzaam maar zeker ontdooiende platen ijs, die meer en meer op aquarellen gaan lijken, dat de winter plaats aan het maken is voor het voorjaar.  Het is niet zo dat de temperatuur ineens met sprongen omhoog gaat als we afdalen naar het Yellowstone Lake waar het West Thumb Geyser Basin ligt. Vier jaar geleden konden we dit gedeelte van het Park pas voor het eerst bezoeken omdat, zoals gebruikelijk, op de laatste vrijdag voor Memorial Weekend alle wegen sneeuwvrij gemaakt moeten zijn.

Kleurige snoepdoos

In 2014 hebben we geen hooggespannen verwachtingen van West Thumb Geyser Basin aangezien we al een hele week door Yellowstone struinen. We denken dat we de mooiste plekken al bezocht hebben en dat dit Basin min of meer een herhaling is van wat we al hebben gezien. Niets is minder waar. West Thumb Geyser Basin is een openbaring. Het grote Yellowstone Lake is nog bevroren en alleen vlak langs de oever zien we een heel smalle strook waar het ijs is gesmolten. De overwegend koele kleuren van de besneeuwde Rockies op de achtergrond, de vele tinten wit van het bevroren meer en de spiegelende blauwe waterrand suggereren dat we ergens in Noord Canada of Alaska zitten.

Waar het bijna etherische blauw de confrontatie aangaat met de felle vuurkleuren springen ons de tranen in de ogen. Onaardser dan hier kan het bijna niet meer. Een snoepdoos met alle schakeringen blauw, groen, turquoise, paars, rood, roze, oranje, geel, goud en wit wordt ons hier gepresenteerd. Geysers en pools wisselen elkaar af. De pools met hun verschillende kleuren liggen vlak naast elkaar, ze vloeien in elkaar over en toch behouden ze hun eigen identiteit. Blubberende mudpots worden afgewisseld door een verzameling verfpotjes. Het water van een pool is zo blauw als de lucht boven Santa Fe, en zo helder dat we de tot op de bodem kunnen kijken, terwijl een brede oranje korst met witte toefjes tuff een soort taartrand vormt. Waarom zou deze pool de naam Black Pool  hebben gekregen? Groene geysers die in de ontdooide spiegelende waterrand laten zien hoe het Yellowstone Lake op bepaalde plaatsen staat te koken. We hebben de afgelopen vijf dagen veel gezien en we hebben vaak met de mond vol tanden gestaan omdat we geen overtreffende trap voor mooi, mooier, mooist meer konden bedenken. Elke Basin heeft zijn eigen structuren, zijn eigen kleuren, zijn eigen identiteit. West Thumb Geyser Basin heeft dat ook. Het is weergaloos mooi.

Zingend ijs 

Deze kleurenexplosie zien we in 2018 helemaal niet. De loodgrijze lucht met zijn laaghangende dikke wolken absorbeert veel van de sprankelende kleuren en sommige hots springs waarvan we in 2014 voor ons gevoel de mooiste foto’s ooit maakten, staan droog. Het Yellowstone Lake zorgt aan het einde van de hike echter  wel voor een complete verrassing. Op de laatste meters voor de kust drijven nauwelijks bewegende grotere schotsen en kleinere plakken ijs op het door donkere wolken gekleurde staalgrijze water van het meer. En terwijl we de winterstilte van het meer en de besneeuwde bergen erachter op ons in laten werken, hóren we ineens een geluid dat we niet direct kunnen thuisbrengen.

Pas als we onze aandacht verleggen naar de smeltende stukken ijs zien en horen we dat het geluid daar vandaan komt. Het ontdooien is een continue proces waarbij kleine brosse ijspartikeltjes afbreken, het water raken, tegen elkaar aan schuren, botsen en wegsmelten. En dat proces veroorzaakt de sprookjesachtig hoge tinkelende geluiden die we horen. Het ijs zingt …!

Als we weer thuis zijn beschrijven Nederlandse vrienden die gaan schaatsen als dat in Nederland kan, ons het geluid van ‘zingend ijs’. Die beschrijving komt echter niet overeen met wat wij hier horen. Dit hoge tinkelende geluid heeft iets sprookjesachtigs. Een geluid dat door een elftachtig wezentje met haar toverstafje wordt teweeggebracht. Gefascineerd staan we lange tijd te luisteren naar de stem van het ijs dat hiermee afscheid aan het nemen is van de winter.

En noe d’roet

De Chinese invasie is een ander verhaal. Amerikanen en niet Amerikanen verwonderen zich op zijn zachts gezegd al jaren over het gedrag van Chinese toeristen. Wij veronderstellen dat ze óf geen idee hebben hoe ze met de niet-Chinese-medemens in den vreemde om moeten gaan óf dat het hun geen zier interesseert. Zij zijn beslist niet de enige mensen op de wereld die regels en verboden aan hun laars lappen. Maar hier in de USA gebeurt het wel op grote schaal. In Yellowstone maakten we dit vier jaar geleden ook al mee. Om de meeste voorvallen lachen we hartelijk of we maken hen erop attent dat bepaald gedrag hier niet netjes of zelfs niet geoorloofd is. Vergeefse moeite. Ze verstaan geen woord Engels. Dat betekent voor Thei vaak dat hij vierkant blijft staan, zich extra breed maakt en niet opzij gaat als er weer eens iemand als een blind paard dwars door hem heen wil lopen, terwijl we verbijsterd ons hoofd schudden.
Tot in 2018 in West Thumb.
Iedereen weet dat het gevaarlijk is om van de plankiers af te stappen en op de  dunne grond van de geiser en hot springs te gaan lopen. Overal staan waarschuwingen vergezeld van pictogrammen of kleine tekeningen. Een groep Chinezen springt van de boardwalk af en begint uitgebreid selfies te maken waarbij een dame een blikje Red Bull omhoog houdt. Levensgevaarlijk omdat ze zo door de aardkorst kunnen zakken. Dan ben ik het zat. Ik steek mijn vingers in mijn mond en fluit scherp en hard. Thei hoort mij fluiten, reageert  meteen, loopt met grote passen naar de rand van het plankier en roept zeer luid in het Limburgs: “En noe d’roet” (ABN: en nu d’ruit) en wijst met een resoluut gebaar naar het plankier. Blijkbaar heeft hij daarbij zijn meest norse gezicht opgezet, want de Chinezen vliegen als de sodeju de boardwalk op. Degene met het blikje Red Bull lijkt echt bang te zijn voor Thei. Misschien denkt ze wel dat hij een van de parkbeheerders is.

Ich sjpraek gein Chinees

Voordat we West Thumb verlaten lijkt een sanitaire stop niet onverstandig. Thei loopt naar de twee kleine toilethuisjes toe waar korte wachtrijen staan. Als ik poolshoogte ga nemen omdat het wel erg lang duurt, komt Thei juist naar buiten en de enige dame die staat te wachten gaat naar binnen. Hij vertelt dat elk toiletbezoek van de Chinese toeristen zo verschrikkelijk lang duurt. Ik stel me strategisch op tussen de twee huisjes. Met andere woorden: ik ben als eerste aan de beurt … welke deur er ook opengaat. Het duurt en duurt. Ik vraag me af wat de toiletbezoekers in zo’n echt simpele voorziening zonder stromend water en meestal voorzien van een odeur die we thuis niet kennen, allemaal moeten doen. Inmiddels zijn er nog drie Chinese dames bij me komen staan. Het duurt zo lang dat een van deze dames – in het Chinees – aan de andere dames en mij vraagt of er wel iemand binnen is. Ik knik en dat betekende: ja. Een van de andere dames begint gelijk in het Chinees tegen me te praten omdat ze denkt dat ik heb verstaan wat ze zeiden. Maar ik antwoord in het Limburgs: “ich spraek gein Chinees …. maar ich begriep waal waat geer bedoelt”. Vervolgens knijp ik mijn knieën bij elkaar. En dat begrijpen ze héél goed. Ik mag eerst.
Op de Parking moet Thei nogmaals in de rol van opvoeder stappen. Naast onze auto stapt een Chinees in zijn zondagse pak met stropdas uit zijn vervoermiddel. Hij gaat naast Thei staan, rochelt met geweld en spuwt op de grond. Waarop Thei droogjes tegen hem zegt: “We don’t do this here sir, It’s not decent”. De Chinees zet ogen op als ping-pong-balletjes en begrijpt er blijkbaar niets van.

Regen en kou in Upper Geyser Basin

In 2018 laten we West Thumb Geyser Basin achter ons en rijden naar Upper Geyser Basin. We zijn goed gekleed tegen de kou, maar we kijken met enige scepsis naar de wolken die zwaar van nattigheid zijn. In het van kou versteende landschap houden de geisers zichzelf met hun eigen stoom warm. De fascinerende vormen en kleuren van de hot springs leiden onze aandacht af van de doordringende kou en door regelmatig de ontspanknop van de camera in te drukken houden we onze vingers soepel. Ik ben blij dat ik een heren-formaat-windjack draag. Hoezo? De mouwen zijn zo lang dat, als ik ze helemaal afrol, mijn handen niet meer zichtbaar zijn en op deze manier redelijk warm blijven. Hand….. schoenen….! Tja die liggen in het middenconsole van de auto. Onze instelling ‘voor het geval dat…’ legt het soms, of vaker, af tegen onze happigheid om nieuwe dingen te zien en te ervaren.

EYE OPENER

Pas als het begint te regenen, de capuchons op moeten en de dikke bulten onder de jacks aangeven dat de camera’s daar een droge plek hebben gevonden, besluiten we dat het geen zin heeft om verder te gaan. Door de snelle terugkeer zijn we er toevallig getuige van hoe Old Faithfull een grote groep kijkers beloont met zijn spectaculaire stoom- en waterfontein. Thei maakt foto’s van de rij kijkende, fotograferende en selfies makende mensen. Mijn handen blijven binnens-mouws en ik voel dat ook mijn camera meer trek heeft in de warmte van onze motelkamer.

Perfecte omstandigheden in 2014  

De omstandigheden waaronder we in 2014 een hele dag in Upper Geyser Basin rondzwerven zijn volkomen anders. De behoefte om op verkenning te gaan is blijkbaar zo groot dat we al heel vroeg uit de veren zijn. Water en proviand in de rugzak, nieuw SD-kaartje in de camera + een reserve voor het geval dat … en we zijn op weg. Het belooft een schitterende dag te worden, maar op dit moment is het wel nog erg koud. De afstand van ons motel in West Yellowstone naar Upper Geyser Basin is ongeveer 60 mijl en we hebben een uur nodig om er te komen.

We hebben ons voorgenomen om niet voor elk mooi plaatje de auto langs de kant te zetten, maar als de rookpluimen bij Midway Basin opdoemen gaan we voor de bijl. We móéten eerst even terug naar de Grand Prismatic. Het is een beetje jammer dat er zoveel stoom boven de spring hangt. Daardoor krijg ik de turquoise kleur van het water niet goed op de foto … denk ik. Later blijkt dat de zogenaamde ’slechtste foto’s’ de meest mysterieuze te zijn. Ik praat over het stoom-probleem kort met een Amerikaanse bezoekster en zij vertelt me dat de hoeveelheid stoom te maken heeft met de temperatuur buiten. In de komende dagen – als het warmer wordt, zal de hoeveelheid stoom afnemen. Goed om te horen. We zullen beslist nog terugkomen om die verandering te bekijken. Met een ‘vertraging’ van bijna 2 uur bereiken we Upper Geyser Basin. Dat blijkt voor ons voordelig te zijn.   Veel toeristen die al aan de wandel zijn geweest zitten nu op de bankjes rond Old Faithful te wachten op het moment waarop de geyser besluit om het volgende mengsel van water en stoom de lucht in te spuiten. Wij laten deze happening aan ons voorbijgaan.

Wandelen door mijn schilderijen

FIRE DREAM

PEARLFISH PEAK

Hoe ik het vind om tussen mijn schilderijen door te lopen? Ik herken de plekken die, vooral in mijn beginperiode inspiratiebron voor me zijn geweest. De onmogelijke behoefte die ik destijds had om ‘de ziel’ van Yellowstone te willen en kunnen schilderen, is nooit verflauwd. Maar ik heb in de loop van de tijd wel ingezien dat ik hooguit puzzelstukjes van mijn eigen ziel kan schilderen. De natuur leeft, ze laat zich niet vastleggen. Niet met de camera, niet in woorden, muziek, verf of enig ander medium. De natuur … ze is er. Zij geeft ons de gelegenheid om onszelf te leren kennen en begrijpen. En dat is wat ik doe. 

DREAM CATCHING

SIPAPU-4

Gefascineerd sla ik de indrukken op van het spel dat water en vuur spelen. De krachten van de super-vulkaan onder mijn voeten, die geysers aanzet om actief te worden of een rustpauze te nemen. Menige pool met een kraakheldere waterspiegel geeft zicht op een entree naar de binnenkant van de aarde. De vormen en kleuren van al die verschillende bronnen die in samenwerking met bacteriën en mineralen de meest waanzinnige krokante of schuimige taartranden, met op vruchtensaus lijkende zacht pruttelende uitvloeisels construeren. Details die mijn fantasie gelijk in vertel-stand zetten.

SIPAPU-1

SIPAPU-3

Spierwitte dode bomen die als geesten een sierlijke stokstijve dans aan de bosrand opvoeren. Geysers die met grote kracht hun geyseriet-kegels zowel continue opbouwen als dezelfde kracht gebruiken om ze op te blazen. Geen van de woorden die ik hier gebruik heeft Moeder Natuur nodig.  

Tot heel laat in de middag blijven we lopen en genieten, terwijl de camera en ik volledig los gaan. Dagresultaat 450 foto’s. Wat doe ik mezelf toch aan? Blijkbaar denk ik geen seconde na over de klus die er na de reis op me wacht. 

In het volgende Omwegen-verhaal krijg je weer een aantal schitterende locaties in Yellowstone onder ogen.

*) OMWEGEN-21 verschijnt op 1 september 2021

Dat is alles

De ijle schim betreedt op een onthutsende manier
het huis van mijn verbeelding en loopt
struikelend de trappen van mijn herinnering op.
Telkens als ik er een stuk van afknijp en weggeef,
groeit de deegbol in mijn handen weer aan
tot zijn oorspronkelijke hoeveelheid.
In mijn handen zorgen de blanco vellen papier
voor een frustrerende ervaring, omdat ik niet weet
hoe ik mijn gevoelens kan beschrijven.

Echter, de onderdrukker van mijn weten
is slechts een illusie
en ik besluit om
de wenken van mijn voorvaderen te volgen
en het gebonden zijn aan niet-weten
achter me te laten.
Op het moment waarop ik naar de maan reik
vallen de schellen van mijn ogen.
Dat is het dan.

Dat is alles.

THAT’S ALL