YELLOWSTONE (3) : Water speelt met vuur
Omdat ik dit verhaal graag met bovenstaande foto wilde beginnen en omdat ik moest schipperen met de beschikbare tekstruimte heb ik de reis-volgorde hier iets door elkaar gehusseld. Voor wie nooit in Yellowstone is geweest zal dat geen storende factor zijn, maar kenners van het National Park zouden zich achter de oren kunnen krabben over de onlogische volgorde. Mea Culpa.
In OMWEGEN-19 vertelde ik over de dagen dat Thei en ik, zowel in 2014 als in 2018, vanuit de Three Bear Lodge in West Yellowstone, in Black Sand, Midway, Biscuit en Upper Geyser Basin rondzwierven terwijl de camera en ik elke dag helemaal los gingen. In deze aflevering kun je lezen wat onze ervaringen zijn in de gebieden van Mammoth Hot Springs, Artist Paint Pots, Norris Geyser Basin, Firehole Lake Drive en Firehole Canyon Drive.
Mammoth Hot Springs
De rit naar Mammoth Hot Springs duurt langer dan verwacht. Vanaf Madison Crossing staan er borden met de waarschuwing dat er in verband met wegwerkzaamheden rekening gehouden moet worden met lange wachttijden. Er wordt aan verbreding van de weg gewerkt en de tijdens de winter ontstane gaten in het wegdek worden weer gevuld. En dat kan alleen vanaf 15 mei, wanneer de eerste wegen sneeuwvrij worden gemaakt, tot aan de eerste sneeuw in de herfst. Een tough job.
We sluiten aan in de rij en mondjesmaat worden de auto’s doorgelaten. Het oponthoud is geen straf. Integendeel. De Grand Loop Road volgt de loop van de Obsidian Creek die, op weg naar Mammoth Hot Springs in een aantal naamloze lakes ‘rustpauzes’ inlast. Te mooi om zomaar aan voorbij te rijden.
Een uur later dan gepland arriveren we in Mammoth Hot Springs onder een strakblauwe hemel. Het is T-shirtjes dag en als we met de rugzak stevig tegen de rug aan gedrukt de eerste voetstappen in dit prachtige gebied zetten, krijgt kippenvel geen schijn van kans.
Mammoth Hot Springs is een gebied met geysers en terrassen. De terrassen zijn ontstaan door het warme water, de vele mineralen en calciumcarbonaat. Binnenin krioelt het van de bacteriën en micro-organismen die het water allerlei kleuren geven. Boven de grond koelt het water af en het calciumcarbonaat kristalliseert dan als witte kalksteen uit en vormt terrassen, waarover het water uitstroomt. De opgedroogde terrassen zijn helemaal wit en zien eruit als versteende watervallen. Daar waar het water stroomt is oker de hoofdkleur.
Lower Terraces
Liberty Cap is kenmerkend voor the Lower Terrace. De naam van deze 11 meter hoge kegelvormige warmwaterbron werd afgeleid van de rode Frygische muts, die gedragen werd door Jakobijnen tijdens de Franse Revolutie van 1789 tot 1799, een symbool van Vrijheid en van de Republiek. De kegelvorm van de continue stromende warmwaterbron ontstond ongeveer 2500 jaar geleden. Gedurende die periode was de inwendige druk hoog genoeg om het water naar een grote hoogte te duwen, waardoor de minerale afzettingen zich konden opbouwen.
De Palette Spring en haar runoff is een van onze favorieten. Ik kan me niet voorstellen dat ik de enige mens ben die met de camera wil vastleggen hoe het water zijn eigen weg zoekt over de wit-gele, op dikke franjes lijkende kalksteen afzettingen. Langs elke franje stroomt, hangt en valt water. Krachtige stralen, smalle stromen, grote en kleine druppels die als veelsoortige kristallen kralen samen een gracieus watergordijn vormen dat op de plek waar het uiteenspat opgaat in zijn eigen damp.
De Minerva Spring heeft een breed scala aan kleuren en ingewikkelde travertijn formaties. Haar activiteit is verminderd sinds die voor het eerst werd geregistreerd in 1890. De karakteristieke bron bleef in het begin van de 20e eeuw volledig droog, maar in 1951 kwam de waterstroom weer op gang.
Mound Terrace is het subterras dat is opgebouwd door Naiad Spring en Mound Spring die in de noordoostelijke hoek van het Main Terrace liggen. Naiad Spring is sinds de jaren zeventig niet meer actief. Rond 1878 vormde een enorme vijver een meer dan twee meter hoge valmuur aan de westkant van Mound Terrace, volledig versierd met een gordijn van indrukwekkende stalactieten en kreeg daarom de naam “The Frozen Waterfall’.Zagen we hier in 2014 nog een groot aantal zwaluwen hun nest bouwen in de wanden van deze drooggevallen Mound en Jupiter Terraces, in 2018 zien we er geen een. De snijdende kou en vooral de loodgrijze lucht zorgt er ongetwijfeld voor dat de kleuren van de travertijn terrassen er ijziger uitzien dan tijdens ons vorige bezoek, vier jaar geleden. Het lijkt alsof de foto’s dit keer vastvriezen in de werkelijkheid. Spooky of niet, de zware grauw-grijze wolken geven een extra dimensie aan de onvoorstelbaar mooie verzameling details van krommingen, kreukels en kleuren die in de terrassen gedichten lijken te schrijven van gekristalliseerde calciumcarbonaat. Gedichten die de geschiedenis van de aarde vertellen.
Puuzelkes
Ik moet nog even iets curieus kwijt. We ervaren dit al zolang we in het zuidwesten ronddwalen. Vaak krijgen we complimenten over onze hoeden. We vertellen dan deze mensen dat het de goedkoopste hoeden van de Amerikaanse Boerenbond zijn. Bijna elke boer hier draagt ze. Aangezien wij geen Maastrichtenaren zijn (dus boeren) hebben we een aantal jaren geleden de ‘juiste keuze’ voor deze hoeden gemaakt. Misschien vallen ze zo op vanwege de van paardenhaar gevlochten banden om onze hoeden, die aan het uiteinde uitlopen in ’puuzelkes’ (kwastjes). Er wordt ons verteld dat die ’puuzelkes’ op penselen lijken. Curieus of niet? We hebben deze banden van onze Amerikaanse vriendin gekregen en als we haar over de reacties van mensen vertellen, is zij verguld met het commentaar van haar landgenoten. Tijdens onze wandeling over de boardwalk, worden we door een echtpaar herkend omdat ze ons – of liever gezegd onze hoeden met ’puuzelkes’ – gisteren bij de Grand Prismatic ook hebben gezien. Verschillende keren worden we door andere bezoekers spontaan aangesproken die aanbieden om een foto van ons tweeën te maken. Wat ‘puuzelkes al teweeg kunnen brengen.Upper Terraces
Via de boardwalk trappen klimmen we van de Lower Terraces naar het niveau van de Main Terrace, vanwaar we een prachtige uitzicht hebben op de bergen rondom ons heen en op het stadje met zijn vele hotels. In 2014 kunnen we schitterende foto’s maken van de Blue Spring die , op het moment dat wij daar zijn alle tinten van geel, oranje en rood vertoont. Hoezo Blue Spring? In 2018 staat bijna het hele Main Terrace droog. Weinig kleur dus.
De Upper Terrace Drive is de 1,5 mijl lange eenrichtingsweg weg die zich tussen Prospect Terrace, New Highland Terrace, Orange Spring Mound, Bath Lake, White Elephant Back Terrace en Angel Terrace door, over het bovenste gedeelte van het gebied slingert.Angel Terrace is zeer onvoorspelbaar en staat bekend om zijn puur witte formaties en de kleurrijke micro-organismen die te zien zijn in zijn actieve perioden. Wij zien Angel Terrace in 2014 in haar ’mooiste kleedje’ terwijl de terrassen in 2018 kurkdroog en spierwit zijn. Een grotere gedaanteverandering kun je je amper voorstellen.
Orange Spring Mound is zo genoemd vanwege zijn kleur, die wordt gecreëerd door bacteriën en algen. De vorm is het resultaat van een zeer langzame waterstroom en de minerale afzetting. De Orange Spring Mound ziet er in 2014 blijkbaar zo ongelooflijk kitscherig uit dat een groepje toeristen ons vraagt wanneer de heuvel is beschilderd. ‘Onaards mooi’ lijkt ons een betere bebaming. In 2018 is van zijn spectaculaire uiterlijk weinig meer over.Tijdens de terugrit naar Madison Junction krijgen we niet alleen weer te maken met oponthoud vanwege de wegwerkzaamheden. Lang voordat we het punt bereiken waar de weg is opgebroken, komen we in een andere file terecht. Deze file wordt veroorzaakt door een kudde buffalos. De dieren lopen van links naar rechts, een enkeling sloft de berm in, maar draait zijn kolossale lichaam heel snel weer om als er in een van de auto’s wat gas wordt bij gegeven of naar een hogere versnelling wordt geschakeld. Bijna een half uur lang bepalen de buffalos wie er op deze weg de baas is. In Nederland zou er heel wat af worden gevloekt. Hier hoor je geen onvertogen woord en niemand toetert om zijn ongeduld te ventileren. Het voordeel van deze langzaam-actie is dat het volgende oponthoud minder lang duurt dan vanmorgen.
De volgende dag …
We zijn vroeg uit de veren en dat hebben blijkbaar meerdere toeristen gedaan. Na een kwartier zitten we al in de file. En als je iets niet verwacht op vakantie dan is het wel een file. De file wordt veroorzaakt … het zal toch niet waar zijn … ja hoor, door een kudde buffalo’s die van geen wijken wil weten. In Nederland zouden de automobilisten alle duivelen uit de hel vloeken, zenuwpezen zouden door de berm heen sjezen en de hele rij met auto’s zou proberen om luid toeterend de kudde van de weg te drijven. Nee, hier gebeurt dat niet. Weet iemand hoeveel kilometers een buffalo in een uur loopt? Precies …. zoveel kilometers rijden we in dik een uur. Geen mens is ongeduldig of geïrriteerd en deze rij auto’s moet toch wel een mijl of vijf/zes lang zijn.
Artist’s Paint Pots
”Elk nadeel heb z’n voordeel” zou Cruijff zeggen. Als we vroeger bij Artist Paint Pots waren aangekomen zouden we waarschijnlijk de beer zijn tegengekomen die daar eerder op die dag was gesignaleerd. Nu zwerven we een paar uur rond in dit kleine gebied vol vormen en kleuren die op een kleurenpalet niet zouden misstaan. Ook ruiken we voor het eerst de zwavelgeur van een grote pool. Het is een ’amuuske’ voor Norris Geyser Basin waar we vervolgens naar toe gaan.Norris Geyser Basin – Japans porselein
Wie kent het verschijnsel niet. Je hebt een mooi servies, maar in de loop van de tijd beschadigen of breken de onderdelen die je meest gebruikt. Dat gebeurde ook met ons servies en het was soms gênant om tijdens visite koffie en thee te serveren in gehavende kopjes en schoteltjes. En aangezien we niet de intentie hadden om gelijk het hele servies af te danken, gingen we op zoek naar ‘iets’ dat een vrolijke noot kon geven aan het witte servies. Destijds was de keuze in vrolijke noten zeer, zeer beperkt. Onze keuze viel uiteindelijk op het Japanse Gokusai wit-blauwe porselein. Ons servies was van de ondergang gered en voor ons werd koffie drinken en vlaai eten ineens weer een feestelijke gebeurtenis. Als onze visite vroeg waar onze keuze vandaan kwam dan vertelden we met een grote grijns dat die bij de Japanse Hema te koop was. Echter allerminst voor Hema-prijsjes … maar dat vertelden we er niet bij.7.4 op de schaal van Richter
Wat heeft Gokusai in godsnaam met Norris Geyser Basin te maken? Wel, vooral het eerste gedeelte van Norris Geyser Basin is een gebied met een tere porseleinachtige uitstraling, die ons deed denken aan onze koffiekopjes en vlaaibordjes. De zachte kleuren zouden doen vermoeden dat dit een min of meer slapend, zacht pruttelend gebied is. Het tegendeel is echter waar. Het Norris Geyser-bekken is het heetste geiser-bekken in Yellowstone Park en bevindt zich op de kruising van drie grote breuken. De Norris-Mammoth Corridor en de Hebgen-Lake breuk kruisen met de ringbreukzone die het gevolg was van het ontstaan van de Yellowstone-caldera 640.000 jaar geleden. De Hebgen-Lake breuk heeft in 1959 een aardbeving bij Hedgen Lake veroorzaakt die 7.4 op de schaal van Richter mat (bronnen variëren over de exacte magnitude tussen 7.1 en 7.8). Het is dan ook niet verwonderlijk dat het Norris Geyser-bekken het gebied is waar de krachtigste bevingen gedurende de hele dag worden gevoeld. Als het grote vulkanische gebied van Yellowstone ergens tot uitbarsting zal komen dan is het hier wel. Deze kennis zit nog niet in ons systeem en we genieten volkomen onschuldig van al het moois. We kijken en genieten en voelen geen enkele beving.
Porcelain Basin
Kijkend vanaf de ingang bij het museum ziet Porselein Basin eruit als een lappendeken van natuurlijke tinten: zwavelgeel, ijzeroxide-oranje, verkalkt wit, hemelsblauw en algengroen. De meeste elementen zijn geconcentreerd aan de onderkant van de helling. Geen van de geisers in Porcelain Basin is bijzonder regelmatig. Veel van de warmwaterbronnen, fumarolen en ventilatieopeningen zijn echter op zichzelf al indrukwekkend en kleurrijk te noemen. Terwijl Porcelain Basin relatief compact en open is, strekt Back Basin zich uit door bos en langs kreken. Net als bij Porcelain Basin is Back Basin grotendeels inactief, wat betreft uitbarstingen. In tegenstelling tot de meeste andere geiserbekkens in het park, is het water van Norris zuur in plaats van base. Het verschil in pH zorgt ervoor dat een andere klasse bacteriële thermofielen bij Norris kunnen leven, waardoor verschillende kleurpatronen ontstaan in en rond het Norris Geyser Basin-water.
Back Basin
Back Basin is de thuisbasis van Steamboat Geyser, de grootste ter wereld. De uitbarstingen kunnen meer dan 90 meter bedragen. Helaas zijn de uitbarstingen volkomen onvoorspelbaar. Het is bekend dat Steamboat Geyser jaren sluimert voordat hij plotseling weer tot leven komt. De onvoorspelbaarheid van de uitbarstingen geldt voor Norris Basin als geheel. Naast geisers zijn er in Back Basin verschillende prachtige warmwaterbronnen. Een groot gedeelte van de geysers, melkwitte pools en fumaroles heeft nog geen naam. Ze wachten op de creatieve geest die een passende naam voor hen bedenkt. Het getuigt van de vluchtigheid van Norris Basin. In termen van geologische tijd verandert Norris vaak, soms heftig. Porkchop Geyser (genoemd naar zijn vorm) was een brullende spouter vóór zijn plotselinge explosie op 5 september 1989, die rotsen en puin meer dan 60 meter van de ventilatieopening verspreidde.We dwalen er een aantal uren rond en zijn af en toe verbaasd over de grote kleurcontrasten in overloop-gebieden van de verschillende pools en springs. Dikke zwarte algen-slierten slingeren door de zacht-zoete aquarel-tinten van Norris alsof ze aan willen geven dat de wereld niet zo onschuldig is als hij eruit ziet. Dat er hier wel degelijk rekening moet worden gehouden met de enorme krachten in de aarde.
Alleen … de dag is nog niet voorbij.
Firehole Lake Drive
De Firehole Lake Drive is een 4,8 km lange eenrichtingsweg van de Grand Loop, tussen de afrit Old Faithful en Madison Junction. Ook nu weer zijn we verbaasd over de grote verscheidenheid in Hot Springs, Pools en Geysers. Telkens als we denken dat we de mooiste en meest spectaculaire exemplaren nu wel gezien hebben, worden we weer aangenaam verrast. Ook hier.Over de boardwalk die rond het Firehole Lake is gemaakt wandelen we naar kleinere geysers en springs en we vergapen ons daarna aan geysers met de meest exotische namen die langs de Grand Loop liggen. Wonderschoon.
Firehole Canyon Drive
De laatste verleiding van vandaag is de 2 mijl lange Firehole Canyon Drive die de Firehole River stroomopwaarts volgt van Madison Junction tot net boven Cascades of the Firehole. Op een kleine parkeerplaats langs de weg bekijken we de 12 meter hoge Firehole Falls, een door het vele smeltwater veroorzaakte imponerende watermassa die zich met bulderend geweld een weg baant door de dikke lavastromen die de wanden van de canyon vormen. De waterval zou het resultaat zijn van een grote lavamassa die ooit de caldera van de Yellowstone Supervolcano vulde en uiteindelijk uithardde tot de meer erosie-bestendige rhyolite laag. De waterval ontstond doordat de Firehole River de zachtere lagen uitsleet en omdat dit proces blijft plaatsvinden wordt de waterval steeds hoger. Een mijl verderop bevindt zich een van de twee natuurlijke zwemwaters in de Firehole River. Dit natuurlijke ‘buitenbad’ is tijdens hoog water in het voorjaar gesloten. En hiermee sluiten we deze grandioze dag af.In Omwegen-22 zal ik over de ervaringen in het oostelijke gedeelte van Yellowstone vertellen. Daarmee sluit ik dan ook het hoofdstuk Yellowstone af en neem ik je weer mee naar andere ‘goudklompjes’ in de USA.
*) OMWEGEN-22 verschijnt op 15 oktober 2021
Stof tot nadenken
Gedachtesplinters en -sprongen
voorzien mijn brein-stormen
van stof tot nadenken.
Gedichten bijten gedachten in de staart.
Wiens eigendom zijn zij?