Omwegen-15

BURNHAM BADLANDS : Zover het oog reikt

We kiezen ervoor om vanuit Bluff via achteraf-weggetjes, die we alleen op een zeer gedetailleerde kaart kunnen vinden, naar de dunbevolkte zuidwest hoek van Utah te rijden. De reden waarom we hier geen enkele auto tegenkomen zal wel degelijk met de onderhoudsstaat van de wegen te maken hebben. De chiropractische ‘hobbeldebobbel en zwaai zwaai’ behandeling is gratis. We verlaten Utah, snuffelen een paar mijl aan Arizona en rijden dan met een big smile New Mexico binnen. De Staat waar we het liefste zouden zijn gaan wonen als we naar de USA had kunnen emigreren, heeft en houdt een speciale plaats in ons hart. 

Stop bij de ja-knikker  

In de uiterste noord-west hoek ligt Shiprock en daar draaien we zuidwaarts in de richting van Toadlena dat bekend staat om zijn prachtige, door Navajo Indianen handgeweven rugs (wand- en vloerkleden). Op het kruispunt tegenover deze dirt road ligt de weg naar de Burnham Badlands.
We besluiten om eerst naar deze Badlands op zoek te gaan en eventueel later op de dag via Toadlena naar Farmington te rijden. Na zo’n 15 mijl passeren we het Chapter House van Burnham. Ergens op de dirt road daarachter zouden de Badlands moeten liggen. We rijden tot we een ons wegen, zien geen Badlands en komen ca. 25 mijl verder op Highway 371 uit die naar Farmington leidt. Daar willen we echter pas op het einde van de dag naartoe. Acht mijl koersen we in noordelijke richting en zien dan links een weg die parallel loopt met de eerder gereden dirt road en die naar Burnham leidt. Huppekee, we slaan linksaf en komen na 20 mijl weer bij het Chapter House uit, waar we naar binnen gaan om te vragen waar we verkeerd zijn gereden. Dat is niet zo. We moeten na zoveel mijl bij de ja-knikker stoppen, daar de auto neerzetten en dan gaan lopen. Dat doen we.
Vanuit de ja-knikker lopen we ongeveer honderd meter door het met vergeelde harde graspollen begroeide het vlakke land in …

En dan ineens staan we met twee voeten in een landschap van golvende, afgeplatte heuvels in alle schakeringen van geel en goud, terwijl vegen wit, beige en bruinkleuren voor de accenten zorgen. Zover het oog reikt zien we hoe de gouden heuvels hun golven uitsmeren tot aan de grijze strakke lijn die horizon wordt genoemd en waar naast de contouren van de Chuska Mountains ook de de platte schaduw van Tsé Bit’ A’í duidelijk zichtbaar is. Het is de indrukwekkende 540 meter hoge rotsberg – een vulkanische plug of prop – die voor de Navajo Indianen van grote religieuze en historische betekenis is. De naam voor de rotsformatie die bij ons gemakkelijker in de mond ligt is: Shiprock. 

Hoodoos en sinkholes  

Vervolgens wordt onze aandacht getrokken door weirde hoodoos die in de verte in het diepste gedeelte liggen van wat waarschijnlijk een brede wash is. En daar willen we uiteraard naartoe. De heuvels lijken bedekt te zijn met een harde beton-achtige laag en we vermoeden dat het een makkie zal zijn om naar de brede wash af te dalen. De realiteit is anders. Lopend over de craquelé bovenlaag voelen we hoe zacht de ondergrond in werkelijkheid is. We dalen af en komen terecht in kloven en inhammen tussen de heuvels waarin zogenaamde sinkholes liggen. Pas een paar uur later horen hoe gevaarlijk deze sinkholes zijn. Sommige lijken klein en liggen geniepig verscholen in de plooien tussen de heuvels, andere hebben formaten die te groot zijn om er overheen te springen of ze op een andere manier te kunnen omzeilen. Simpel gezegd … we bereiken de wash niet. Jammer.

De zachte ondergrond speelt ons danig parten tijdens de klim omhoog . Of we nu kiezen om ons met kleine snelle stapjes voort te bewegen of dat we gebruik maken van de langzamere variant, we glijden telkens weer net zover terug als waar we zijn begonnen. Pas als Thei met zijn grote schoenen kleine trapjes in de helling heeft ‘gehakt’ lukt het om langzaam maar zeker naar boven te komen. 

*) Gewoonlijk ontstaan sinkholes door onderaardse erosie in zogenaamde Karstgebieden. Als kalksteen door grondwater wordt opgelost en daardoor langzaam naar beneden zakt, dan ontstaat er een soort grot waarvan het ‘dak’ kan instorten. En het gat dat daarin ontstaat heet een sinkhole. Als je in zo’n sinkhole stapt is de kans erg groot dat je in het grote en diepe gat dat eronder ligt verdwijnt. Niemand weet hoe diep ze zijn.

Terwijl we bij de auto onze dorst lessen en nadenken of we niet op een andere manier kunnen afdalen, komt er een pick-up aan rijden. We denken dat we weggejaagd zullen worden omdat we op privé terrein staan, maar er stapt een jonge Indiaan uit die vraagt of we de weg kwijt zijn. Niet al te lastig daar, dat is maar al te waar. Hij vertelt ons dat hij onze auto al eerder heeft gezien voordat we op Hwy 371 uitkwamen. Hij had toen naar ons gezwaaid. Klopt. Dat hebben we ook gezien en we hebben terug gezwaaid. We vertellen waarom we hier zijn en hoe lastig het was om de Badlands te vinden. Als we onze gevoelens ventileren over wat we tijdens deze reis al van het Zuidwesten hebben gezien – iets dat hem zichtbaar goed doet – dan biedt hij aan om ons een stuk naar beneden te leiden via een veiliger route. Hij moet alleen thuis andere schoenen aan gaan doen. Hij wijst op een paar gebouwtjes op ongeveer 500 meter afstand. Hij rijdt weg, komt terug en loopt vervolgens met ons een heel eind door de heuvels en naar beneden. Wij zijn enthousiast, verrukt en opgetogen over wat we te zien krijgen.

Morgen meer 

Terugkerend naar de auto vertellen we hem dat we graag nog een keer terug willen komen. Als Thei hem vervolgens vraagt of hij morgen onze gids zou willen zijn en ons de canyon in zou willen leiden, reageert hij  meteen positief. 

Hij nodigt ons vervolgens uit om even mee te rijden naar de plek waar hij woont. Hij laat ons de hogan van zijn broer zien, het huisje waar zijn grootvader en grootmoeder hebben gewoond en dat is omzoomd met een afrastering van petrified wood, we rijden naar zijn woning die 30 meter verder op hetzelfde grondstuk ligt. Hij toont ons een doos met Indiaanse pijlpunten en geeft er twee aan ons cadeau. Vijftig meter verder woont zijn moeder, ook op hetzelfde grondstuk. We zijn zeer onder de indruk. Niet alleen door alles wat te zien krijgen. Vooral de openheid van deze jonge Indiaan is voor ons erg speciaal. De Navajo Indianen maakten in het verleden nooit een positieve indruk op ons. Ze waren vooral stug en afwerend. Nathan is de eerste uitzondering. We bedanken hem voor wat hij voor ons doet, ik geef hem een van de boekjes waarin ik mijn schilderijen en gedichten presenteer en we nemen afscheid. Morgen om 11:00 uur zullen we elkaar hier treffen

Met rode koontjes van excitement rijden we zo snel mogelijk weer naar Highway 371 en dan noordwaarts naar Farmington, waar we een uur later voor drie dagen in het motel inchecken waar we al vaker een aantal  dagen logeerden. Jaaaaaaaaa, tegenover de Mexicaan met de beste Tequillas ever … We brengen alleen onze bagage naar binnen en gaan vervolgens, met de dikke vochtige blubberachtige laag nog onder de schoenen naar het restaurant . We laten de onderkant van onze schoenen zien en … we mogen toch naar binnen. Wel … dat is ook Amerika. We eten heerlijk, genieten van de Marguerita en gaan terug naar het motel. Terwijl ik de foto’s in de I-pad laad en een kort mailtje naar de thuisblijvers schrijf, bekijkt Thei de info over sinkholes en sukkelt  daarna langzaam in slaap.  

Om te janken … zo mooi was deze dag.

Vandaag

Een half uur eerder dan de afgesproken tijd zijn we al in Burnham en omdat Nathan ons vandaag naar de petrogliefen site wil brengen, huppelen we toch nog gauw even naar de rim van de canyon. We krijgen er niet genoeg van. Om 11:00 uur staan we bij de hogan van Nathan’s broer en binnen een paar minuten komt Nathan eraan rijden. Hij heeft naar de condities van de weg geïnformeerd die naar het gebied met de  rotstekeningen leidt en te horen gekregen dat die niet goed is. Het is te ver weg om er naartoe te lopen. We zijn er niet rouwig om en als Nathan ons vraagt wat we dan graag willen doen, dan is de keuze gauw gemaakt. Gewoon nog meer canyon en als het mogelijk is de bodem bereiken. Dat doen we. De afdaling is gemakkelijk vergeleken met de klim omhoog gisteren. Ik heb de aansporing van Frau Merkel “wir schaffen das” dit keer niet nodig, maar ik moet toch af en toe stil staan om naar adem te happen. Het is geen zeeniveau hier, maar high desert. Stilstaan en foto’s maken is de beste methode om op adem te komen

Aliens

Tijdens de hike en ook tijdens de rust wisselen we nog een en ander aan informatie uit. Iets, waarschijnlijk naar aanleiding van wat we over onszelf vertellen, doet Nathan ineens stilstaan en vragen of wij in Aliens geloven. Natuurlijk doen we dat. Het zou belachelijk zijn om aan te nemen dat onze aarde de enige bewoonde planeet is. Hij vertelt dat z’n grandma tijdens WO II een schaap kwijtraakte. Grandma ging op zoek naar het schaap en een broer van haar ging mee om haar met een fakkel bij te lichten zodat ze voldoende kon zien. Gedurende  de oorlog was het verboden om ‘s-nachts lichten te laten branden. Alleen op een berg werd een vuur brandend gehouden i.v.m ceremonies die er gehouden werden. Tijdens de zoektocht naar het schaap zag Grandma ineens een felle lichtbundel met daarin de schaduwen van kleine figuren. Ineens flitste de lichtbundel weg … weg waren de figuren … en het schaap was ook verdwenen.

De sceptici onder jullie zullen waarschijnlijk zeggen dat dít pas échte Indianenverhalen zijn. Dat mag. Wij zijn blij dit verhaal van Nathan te horen. Blijkbaar is zijn vertrouwen in ons zo groot dat hij deze story graag met ons wil delen. Of is het zo dat wij – en hij dus ook – zo graag ‘want to believe’???

Coyotes, mountain lions, bobcats  … en beren  

De terugweg gaat via een iets andere route omdat Nathan een aantal caves heeft ontdekt en daar wil hij liever niet in de buurt komen. Ondanks dat dit een kaal gebied is waar niet veel eetbaars te vinden is, komen er hier toch herten, coyotes, bobcats en mountain lions voor. Er zijn recentelijk zelfs zwarte beren gesignaleerd. Niet voor niets draagt hij tijdens zijn tochten altijd een groot mes en een halfautomatisch geweer bij zich. Ook vandaag, nadat hij eerst toestemming aan ons heeft gevraagd om dat te doen. Thei vraagt aan hem of dit zo’n geweer is waar de shootings op de scholen en onlangs nog in het winkelcentrum van El Paso mee plaats hebben gevonden. Dat bevestigt Nathan. Uiteraard ontspint zich daarna ook een gesprek over wapens en het gebruik c.q. misbruik ervan.

We vertellen Nathan dat wij tijdens onze hikes in Caineville erg grote sporen hebben gevonden. We leggen uit hoe ze er uit zagen en dat ze volgens ons van grote dieren met klauwen waren. Waarop Nathan vertelt dat ijsberen en Grizzly beren steeds verder naar het zuiden trekken en dat ook de zwarte beren steeds zuidelijker worden gesignaleerd.

Ergo. Caineville is dus berengebied geworden. Geen toerist zal daar nu nog zonder meer de wildernis intrekken. Nou, dan hebben we Caineville toch lekker voor ons alleen! Of we dan niet bang zijn voor beren? Ik wel en ik neem aan dat Thei ook wel de benen zal nemen. Alhoewel dat geen afdoende manier is om een beer op afstand te houden. De remedie om een zwarte beer op de vlucht te jagen zou als volgt zijn:  maak je zo groot mogelijk en schreeuw als een mager varken. Vooral niet als een dik varken. Die vinden ze mogelijk lekker en dan red je de thuisbasis niet meer. De remedie zou alleen van toepassing zijn op zwarte beren. Een confrontatie met een grizzlybeer betekent sowieso einde verhaal.

Uitnodiging  

Tegen de tijd dat de kleuren door de stand van de zon warmer aan het worden zijn bereiken we de rim van de canyon weer. We hebben genoten van de hike en Nathan heeft dat zo te zien ook. Hij waardeert de manier waarop wij met hem en met de natuur omgaan. En dat blijkt ook als we tijdens het afscheid nemen nog wat persoonlijke gegevens uitwisselen. Hij biedt aan dat we in de hogan *) van zijn broer kunnen logeren als we weer in de buurt komen. Na wat we gisteren gezien hebben hoe deze hogan er van binnen uitziet, lijkt ons dit een erg aantrekkelijk aanbod. We nemen het in overweging.

*) Een hogan is de traditionele ronde of zeshoekige woning van Navajo Indianen. De muren worden gemaakt van stenen of boomstammen die met klei worden dichtgesmeerd. In het midden van het koepelvormige dak zit een rookgat en de ingang is naar het oosten gericht. Traditioneel ontbrak het de hogan aan ramen en gebeurde de ventilatie enkel door het rookgat en de deuropening, maar tegenwoordig hebben de meeste hogans niet alleen vensters maar vaak ook een kachel, schoorsteen, bedden, koelkast en TV.

Wat een ongelofelijk mooie dag!

*) Als we weer thuis zijn krijgen we na een paar weken een mailtje van Nathan met een foto. Op die foto is een jonge beer te zien die in de top van een elektriciteitspaal zit. Die paal staat naast het huis van zijn moeder, dat op ongeveer 50 meter van Nathan’s huis en de hogan van zijn broer ligt. Als een berenjong je pad kruist … is zijn mama meestal niet ver weg. We zullen over Nathan’s uitnodiging nogmaals goed nadenken. 

*) Omwegen-16 verschijnt op 15 januari 2021

Link naar fotoboek : BURNHAM BADLANDS >>