CAPITOL REEF (1) : Elke rots heeft een verhaal
Capitol Reef is een gebied in Utah ten zuiden van Salt Lake City met een oppervlakte van 979 km² dat al vanaf 1937 een National Monument was, maar op 18 december 1971 de status van National Park kreeg.
Bijna elke toerist die de meest bekende parken in het zuidwesten van de USA bezoekt, stopt kort of lang in Capitol Reef. Wij ook. En aangezien onze nieuwsgierigheid nog steeds niet is opgedroogd – zelfs niet nadat we er een aantal keren voor meerdere dagen zijn neergestreken – zal het ‘es God bleef’ (als het ons gegeven is) ook niet de laatste keer zijn geweest dat we er naartoe gaan.
In 1989 zetten we onze eerste voetstappen in Capitol Reef en omdat we in 1997 – andermaal zonder vastomlijnde planning – via Hwy 24 van oost naar west Utah onderweg waren, namen we van de gelegenheid gebruik om het park en de omgeving wat beter te leren kennen. Dat doen we ook weer in 2018 en 2019, waarbij motels in Hanksville, Torrey en Caineville als uitvalsbasis dienen.
Op 1 en 2 mei 2018 logeren in motel The Noor in Torrey en van daaruit verkennen we Capitol Reef – voor zover dat vanwege de slechte weersomstandigheden mogelijk is. We hadden ingepland om hier vijf dagen te blijven, maar op 3 mei pakken we onze koffers en trekken verder.
We kunnen niet voorzien dat we – door regen, kou en sneeuw verdreven uit noordelijker regionen – op 24 mei andermaal in Capitol Reef belanden. Dan verwarmt de zon gedurende drie dagen onze spieren en botten zodanig dat we zover en zoveel kunnen hiken als we maar willen.
Het advies dat we tijdens deze reis van Amerikanen krijgen, om eens in het najaar naar the Southwest te reizen omdat het weer dan meestal stabieler is, hebben we in 2019 opgevolgd. We genieten van ideale temperaturen en strakblauwe luchten, arriveren pas in onze motelkamer als de zon haar laatste zonnestralen over het landschap heeft gegooid en zijn bij het ochtendgloren alweer en route.
For the time being
Omdat begin mei 2018 ook dit gedeelte van Utah wordt gegeseld door regel- hagel- en sneeuwstormen zijn de dirt roads niet berijdbaar. Het land is doordrenkt. Gelukkig is er, rijdend over de geasfalteerde Highway 24, nog genoeg te zien. Waar we langs de weg kunnen stoppen zonder dat we in de modder wegzakken, stappen we uit en lopen een stukje. De vele hoge donkere rotswanden langs de weg deden me in het verleden denken aan de, als arendsnesten op steile heuvels en rotsen gebouwde burchten in centraal Spanje. Ongenaakbaar lijkend en ontoegankelijk voor iedereen die er niet gewenst is.Tijdens onze reizen in het zuidwesten van de USA raken we langzaam maar zeker gewend aan afmetingen en formaten die we in Nederland niet kennen. De rotsen in Capitol Reef worden door dit gewenningsproces niet minder hoog, steil en rood, maar ze overdonderen ons niet meer zozeer. En zoals we eveneens ondervinden … ze zijn toegankelijker dan we aanvankelijk dachten.
In Capitol Reef zijn veel trails uitgezet van waaruit de rode rotsen, zoals onder andere the Castle, Fluted Wall, Chimney Rock en Hickman Bridge met enige of met veel moeite zijn te beklimmen.
The Castle en Fluted Wall
Zowel begin als eind mei 2018 brengen we enige tijd door aan de voet van de imponerend hoge rode rotsen. Begin mei is de aarde vaak te modderig om er goed te kunnen lopen en stellen we ons tevreden met het van alle kanten bekijken van de fotogenieke rotsblokken die de camera graag vastlegt. Eind mei is gewoon er te weinig tijd om het westelijk deel van Capitol Reef wat beter te gaan bekijken.Teasdale
2 Mei 2018. Regen, hagel, sneeuw en ijzige kou. Vanmorgen hebben we in het motel te horen gekregen dat er met de dag van vandaag niet veel valt te beginnen. Hoe kunnen we onze dag zinvol besteden? Op de bonnefooi richting Escalante rijden om de Aspens te bekijken en dan weer terug naar Torrey? Als we geen drie nachten hadden geboekt dan zouden we vandaag zeker al naar Escalante rijden …. en alles gemist hebben wat we niet zouden hebben willen missen.
We rijden omhoog richting Escalante. De bovenranden van de bergen zijn wit bepoederd. Mooi! Na 20 mijl begint het te sneeuwen. Binnen enkele minuten is de weg wit en begint de auto te glibberen. Four-wheel drive of niet, van de weg afschuiven is zo gebeurd. We draaien waar dat kan en keren terug naar Torrey. Via een tussendoor-weggetje komen we in Teasdale terecht en tijdens droge momenten maken we foto’s van verrassend koude landschappen en de creatieve omheining van een van de bewoners.
Notom Road – mei 2018 en september 2019
Vanuit Teasdale rijden we terug naar het motel In Torrey voor een sanitaire stop en besluiten daarna om naar Hanksville en terug te rijden. Maar eerst draaien we de Notom Road op die gedeeltelijk is geasfalteerd. Hier zullen we in elk geval geen risico lopen om ons in de blubber vast te rijden. Terwijl de lucht steeds donkerder wordt stappen we hier en daar uit om foto’s te maken. Pas als het landschap snel witter wordt en de ruitenwissers de sneeuw niet meer gemakkelijk van de voorruit geveegd krijgen, draaien we om en rijden zo snel mogelijk terug naar de iets lager gelegen Highway 24. Met een strakblauwe lucht en hier en daar een flufje wolk ziet het landschap er in september 2019 toch heel anders uit. Het is moeilijk om dan weerstand te bieden aan de verleidingen van de spectaculaire Waterpocket Fold formaties. Verder rijden over de dirt road van de Notom Road en in Boulder uitkomen, dat doen we een volgende keer …Rocks langs Hwy 24
Als we over Hwy 24 verder richting Hanksville rijden constateren we dat er daar veel minder nattigheid is gevallen. Zomaar van de weg afrijden om foto’s te maken is toch niet goed mogelijk. Er zijn stukken die hard genoeg lijken om te stoppen, maar dat blijkt niet zo te zijn. Zelfs geasfalteerde wegdelen zakken op sommige plaatsen in als we er alleen al overheen lópen. In de bermen lopen is ook geen pretje omdat er direct een bijna vijf cm dikke modderlaag aan de schoenen blijft plakken. De aarde is verzadigd met water. Waar het kan stappen we uit en we lopen waar we kunnen lopen.
Het is echter toch de moeite waard om de schoenen in de blubber te zetten voor het bekijken van de interessante gaten in de hoge rotswanden langs de Fremont River.
Iets verderop bewonderen we prachtige petrogliefen, die samen met de vormen van en in de rotswand verhalen vertellen die zeker een keer op mijn manier in verf vastgelegd zullen worden.
Swing Arm City en Factory Butte
Caineville Utah, ook wel bekend als Swing Arm City, is een gebied voor crossrijders die van heinde en verre komen om hier free-style te rijden. Het gebied heeft zijn bekendheid gekregen door de video’s die hier zijn opgenomen. Het is een ‘free-ride’ gebied, wat betekent dat je overal mag rijden. Er zijn zowel korte trails boven over de heuvel-richels als zig-zag trails tussen de smalle aarden canyonwanden in.De weg die naar de druk belijnde heuvels van Swing Arm City voert, loopt verder landinwaarts richting Factory Butte. Eind mei 2018 hebben we helaas te weinig tijd om daar naartoe te rijden. Dat doen we wel in september 2019.
*) Zie OMWEGEN-17 : Capitol Reef-2 – Betoverd door lagen en lijnen
Caineville en Hanksville
De ‘stad’ Caineville bestaat uit één huis en één motel. Het is een ideale uitvalsplek om de waanzinnig mooie badlands die erachter liggen te gaan verkennen. Die badlands zijn overal vrij toegankelijk en ze geven je het idee dat je op Mars of op de Maan rondloopt. Naast het motel is ook de tweede ingang/uitgang van de Cathedral Valley Loop. Van de manager van Hampton Inn krijgen we in 2018 niet alleen alle informatie over het motel en de gebieden in de directe omgeving. Ze waarschuwt ons ook met klem om de Cathedral Valley dirt road voorlopig niet op te rijden. vanwege de overvloedige regenval. “Wegblijven nu, het is te gevaarlijk”. Geen nood. Zoals we al snel bemerken valt er, ook zonder de rit door Cathedral Valley te maken, hier genoeg te beleven.
Eind mei 2018 rijden en lopen we vanuit de cabin in Hanksville een aantal dagen achter elkaar via menige dirt road de verschillende uitlopers van de Bentonite Hills in.
Bentonite Hills
De foto’s van de Bentonite Hills die voor de boeken CAPITOL REEF-1 en CAPITOL REEF-2 zijn gebruikt hebben we in 2018 en 2019 op diverse tijdstippen van de dag, in verschillende jaargetijden en onder uiteenlopende weersomstandigheden, gemaakt. Weersomstandigheden zijn van grote invloed op de kleurintensiteit van de heuvels. Een loodgrijze hemel geeft de heuvels bijna een mysterieuze uitstraling. Een strakblauwe lucht of een die met grote wolkenpartijen is volgehangen zorgen voor evenveel ooooooh’s en aaaaaah’s. Het oppervlak van deze heuvels lijkt een beetje op kleurrijk piepschuim verpakkingsmateriaal. Daaronder ligt klei die water opneemt als het regent. De heuvels en de weg er doorheen veranderen daardoor in een onbegaanbare, slijmerige puinhoop. De bentoniet-laag is een overblijfsel van fijne rhyolitische vulkanische as en slib dat tijdens de Jura-periode 140 miljoen jaar geleden in moerassen is afgezet. Er zijn twee soorten bentoniet: natrium en calcium. Natrium-bentonieten nemen grote hoeveelheden water op en zwellen tot vele malen hun oorspronkelijke volume. Dit soort bentoniet heeft een breed scala aan toepassingen, waaronder het afdichten van dammen, voor keramisch gebruik, zeep, papierfabricage en klonterende kattenbakvulling. Calcium-bentoniet wordt gebruikt als absorberend middel en zwelt niet op. Pionierskolonisten gebruikten bentoniet om dakbedekkingen af te dichten en wagenwielen te smeren. Bentoniet werd voor het eerst commercieel gedolven in Wyoming tijdens de late jaren 1880. Het werd oorspronkelijk gevonden in Montana bij Fort Benton, vandaar de naam.*) Meer foto’s van Bentonite Hills zijn te zien in CAPITOL REEF-2
Chimney Rock
Het is onze intentie om eind mei, onder heel andere weersomstandigheden, aan het einde van een lange hike-dag in Torrey te gaan tanken en daarna nog even Chimney Rock te gaan bekijken. Niet om de trail lopen … en indien wel … dan maar een heel klein stukje. Tja, de beschrijving van de trail is verneukeratief. We lopen een stukje en vervolgens meldt nieuwsgierigheid zich met een ‘nog een klein stukje verder’. En voordat we het goed en wel in de gaten hebben, klimmen we via het steile smalle trail helemaal naar boven. Het waait hard en de ‘Grossmaul’ met hoogtevrees vertelt Thei om de tien meter dat we nu wel ver genoeg zijn geklommen. Maar Thei wenkt me om diezelfde tien meter met een: “Kom maar, hier gaat het goed. En ik kook vanavond iets lekkers”.
We komen boven, ik maak drie foto’s en wil gelijk weer naar beneden. Maar zonder Thei had ik alleen op mijn gat zittend naar beneden gedurfd. Nu loop ik bijna op de hielen van mijn grote vriend en reisgenoot, kijk alleen maar naar de grond en houd me stevig vast aan het dunne snoertje dat onderaan zijn rugzak bungelt. Terug bij af krijgt deze schijtlijster natuurlijk weer volop praatjes. Het is tijd om naar het motel te gaan. Natuurlijk kapotmoe. Thei kookt lekker, terwijl ik de foto’s in de I-pad inlaad en de mail schrijf. En dan is er koffie….
Scenic Drive en Grand Wash Trail
In september 2019 zijn de weersomstandigheden perfect om heen en weer over de bijna 13 km lange geasfalteerde Scenic Drive te rijden voordat we aan de hike in de Grand Wash beginnen. De Scenic Drive start bij het Vistor Center en omdat het geen doorgaande weg is rijden we langs dezelfde route ook weer terug tot waar de kronkelende dirt road ons de weg wijst naar de Grand Wash.
De dirt road eindigt na een mijl en vanaf hier gaan we te voet verder door het meest spectaculaire gedeelte. De Grand Wash is een bijna 4 km lange smalle kloof met ca. 150 meter hoge en steile wanden. De Grand Wash is onderhevig aan gevaarlijke flash floods die hier vaak en zonder waarschuwing vooraf voorkomen. De Butch Cassidy Arch, een fotogenieke natuurlijke boog op de noordwand van de kloof, is vanaf de trail te zien. Maar wij hiken verder tot aan de Narrows, waar we prachtige rode rotsen met forse gaten vinden en (voor ons) door water en wind gemaakte figuren en vormen fotograferen. Van daaruit hiken we weer terug naar de auto.Teruggekeerd op de Scenic Drive stoppen we bij een geelachtig grijze rots waar we middels een informatiebord attent worden gemaakt op de gemarkeerde afgesloten ingangen van de verlaten Oyler Uranium Mine, die in 1901 in gebruik werd genomen voor het winnen van uranium en die destijds in sommige gepatenteerde medicijnen werd gebruikt.
Hickman Bridge
We hebben op het programma staan om vandaag naar de Hickman Bridge te hiken. Omdat ik mezelf een gigantische blauwe plek op mijn bovenbeen heb bezorgd is het niet zeker of dit gaat lukken. Blijkbaar stoot ik telkens als ik met een grote zwaai achter het stuur van de auto plaatsneem met mijn bovenbeen tegen het uitsteeksel waarmee de deur sluit. Niets van gemerkt totdat ik vannacht niet kon slapen van de pijn. Hiken kan toch … mijn ingesmeerde bovenbeen protesteert alleen als ik uit de auto stap.
De Hickman trail gaat weliswaar slechts 122 meter steil omhoog, maar op driekwart van het traject moet ik het laten afweten. Ik red het niet, voel me te oud, heb te weinig conditie en heb moeite met ademhalen. Het hoogteverschil met Gulpen heeft tot nu toe nooit een rol gespeeld, maar ik vrees dat de leeftijd toch een woordje mee gaat spelen. Raar toch, want tussen je oren blijf je gewoon ongeveer 40 jaar.
Thei wil wel graag verder omhoog klimmen. Hij gaat alleen verder en ik zit op een grote steen mijn zonden te overdenken. Totdat ik ineens Angela Merkel hoor zeggen: ”Wir schaffen das”. En die woorden geven me de energie om weer op weg te gaan. Omhoog, omhoog, weer omlaag en dan weer omhoog. Ineens zie ik Thei’s hoed en zijn geel ruiten overhemd, maar hij ziet mij nog niet. Dus fluit ik op mijn vingers. Hij kijkt vanuit de verre hoogte en wenkt me. “Ich muss das doch auch schaffen …” Hij is gewoon blij dat ik het toch heb gered. Alleen hierboven rondstruinen is ook niet alles. Samen lopen we het traject onder de rotsbrug door en ik dank Angela voor haar aansporing die ervoor heeft gezorgd dat ik deze ervaring niet mis.
Goblin Valley
In de aardappelen-staat Idaho hebben we geen enkele aardappel op het veld zien staan. Vandaag wordt dat gemis grotendeels goedgemaakt. Alleen zijn de exemplaren die in Goblin Valley voorkomen voor consumptie iets te hard gebakken en daardoor moeilijk, beter gezegd, niet verteerbaar.Dertig jaar geleden ploeterden we over een dirt road van ca. 14 mijl voordat we Goblin Valley bereikten. Tegenwoordig leidt een geasfalteerde weg naar deze speeltuin voor kleine en grote mensen. Er is een parkeerplaats die geen afbreuk doet aan het landschap. Op de grote overdekte rust- en picknickplaats is het goed toeven en kun je, ook zonder onder de hete zon door dit versteende modderparadijs te ploeteren, intens genieten van dit mooie State Park. Het is de fikse entreeprijs meer dan waard. Vandaag zijn we niet alleen, maar er is gelukkig geen sprake van een toeristeninvasie.
Vanaf het viewpoint hebben we een goed overzicht over de komvormige bekkens, waarvan de begrenzingen worden aangegeven door geboetseerde muren van geknede modder en versteende modderfiguren. Uiteraard hebben we het er graag voor over om al die dwergen, gnomen, trollen, elven en aliens – net als in het verre verleden – tijdens een intensieve klauterpartij weer van dichtbij te bekijken.
De hemel is eindelijk strakblauw en de temperatuur past zich aan deze hemelse omstandigheden zonder tegenstribbelen aan. Bijna vijf uur hiken we bij een temperatuur van meer dan 30℃ en ervaren hoe goed de warmte ons doet. Sommige mensen klauteren in shorts en mouwloze T-shirts rond. Die zullen vannacht niet rustig slapen. Lange mouwen en een broek met lange pijpen is een must. Je wordt binnen een half uur geroosterd. En onze hoeden zijn goud waard. Hoe vaak Amerikanen ons niet hebben aangesproken over onze hoeden? Als we vertellen dat we ze jaren geleden hebben gekocht bij de Amerikaanse ‘Boerenbond’ in Roswell en dat deze vilten hoeden door bijna alle farmers worden gedragen, dat ze niet duur zijn en dat we ze opgerold in onze koffers meenemen, dan reageren ze verrast
Zeker een half uur blijven we nog onder de overkapping van het view point zitten nagenieten van het roerloze stille landschap. Dan zoeken we ons boeltje bij elkaar en verlaten we Goblin Valley.
Carl’s Critter Garden
Voordat we terugrijden naar de cabin in Hanksville doen we nog een paar inkopen in het mini-supermarktje van Hanksville dat voor vegetariërs weinig te bieden heeft en stoppen daarna bij de expositieruimte van een kunstenaar in Hanksville die delen van gesloopte auto’s tot zeer speciale kunstwerken omtovert.
*) OMWEGEN-17 verschijnt op 1 maart 2021 (Capitol Reef-2 : Betoverd door lagen en lijnen)
Kijken en zien
Sprankelend en spontaan
sluit mijn idee bij inspiratie aan
gaat stap voor stap
soms traag, vaak rap
bukt en buigt en kromt de rug
keert nu en dan op schreden terug
totdat het bij mij begint te dagen
een idee stelt altijd vragen
duwt woorden naar waarom
of houdt de beelden stil en stom
tot ogen krijgen aangedragen
dat kijken ziet in duizend lagen